Σχεδιασμός & Εφαρμογή Προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Παρακολούθησης
Αναγκαιότητα – Ωφέλη
Ένα πρόγραμμα παρακολούθησης των υπογείων νερών σε μια εγκατάσταση έχει ως στόχο την παροχή πληροφοριών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση της περιβαλλοντικής κατάστασης του υπόγειου υδροφόρου.
Ένα πρόγραμμα περιβαλλοντικής παρακολούθησης της κατάστασης του υπόγειου νερού αφορά χώρους βιομηχανικών μονάδων ή άλλων δράσεων που μπορεί να προκαλέσουν επιβάρυνση του γεωπεριβάλλοντος είτε πεδία που γειτνιάζουν με τις πηγές της ρύπανσης.
Το πρόγραμμα αυτό παρακολούθησης σε ένα πεδίο εκτελείται για τους εξής λόγους :
Α) Περίπτωση περιβαλλοντικού ατυχήματος και καταγεγραμμένης περιβαλλοντικής ζημίας στο χώρο της διαφυγής της ρύπανσης (πηγή) πχ πρατήριο υγρών καυσίμων και στο χώρο του αποδέκτη πχ γειτονικό οικόπεδο η υπόγειο, πηγάδι, ρέμα. Για το λόγο αυτό κρίνεται σκόπιμο η δειγματοληψία υφιστάμενων η νέων υδρογεωτρήσεων για την καταγραφή της κατάστασης του υπόγειου νερού
Β) Λόγω νομοθετικής απαίτησης.
Η ανάγκη ολοκλήρωσης περιβαλλοντικής διερεύνησης του υπεδάφους και του υπόγειου νερού και σύνταξη Βασικής Έκθεσης σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις που αποθηκεύουν επικίνδυνες ουσίες, προκύπτει από τις απαιτήσεις της ΟΔΗΓΙΑΣ 2010/75/ΕΕ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 24/11/2010 περί βιομηχανικών εκπομπών και συγκεκριμένα βάσει του Άρθρου 22 παράγραφος 2, η οποία ενσωματώθηκε στην ελληνική νομοθεσία (ΚΥΑ 36060/1155/Ε.103/13(ΦΕΚ 1450Β). Επίσης ορισμένες βιομηχανικές εγκαταστάσεις που δεν εμπίπτουν στις παραπάνω βιομηχανικές εγκαταστάσεις, υποχρεώνονται παρόλα από τους ισχύοντες περιβαλλοντικούς τους όρους είτε από τις απαιτήσεις των περιβαλλοντικών αρχών, να ολοκληρώσουν περιβαλλοντικούς ελέγχους υπεδάφους και υπόγειου νερού όπως και προγράμματα περιοδικής περιβαλλοντικής παρακολούθησης.
Γ) Λόγω περιβαλλοντικής πολιτικής.
Η εκτέλεση ενός περιβαλλοντικού ελέγχου του υπεδάφους και του υπόγειου νερού ανά τακτά χρονικά διαστήματα σε συνδυασμό με ένα πρόγραμμα περιβαλλοντικής παρακολούθησης του υπόγειου νερού σε μια βιομηχανική μονάδα η άλλη δραστηριότητα που δύναται να έχει αρνητικές επιπτώσεις στο γεωπεριβάλλον, αποτελεί την βέλτιστη πρακτική για την πρόληψη μιας εκτεταμένης περιβαλλοντικής ζημίας η οποία θα έχει τεράστιο οικονομικό κόστος και σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην φήμη της εταιρίας η δραστηριότητας. Επιπλέον η έγκαιρη διάγνωση μιας ρύπανσης έχει ως αποτέλεσμα την αποκατάσταση πιθανών αστοχιών σε υφιστάμενες υποδομές που πέρα από τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις επιφέρει και πολλά έξοδα στην παραγωγή η την λειτουργία μιας εγκατάστασης (πχ αποκατάσταση μιας διαρροής καυσίμου η πρώτης ύλης). Ακόμη η έγκαιρη διάγνωση μιας ρύπανσης μπορεί να αποκλείσει κάθε πιθανότητα ενός ατυχήματος με ανθρώπινες απώλειές (πχ συγκεντρώσεις πτητικών ρύπων σε υπόγεια και δημιουργία εκρηκτικής ατμόσφαιρας). Τέλος η περιοδική περιβαλλοντική παρακολούθηση του υπόγειου νερού (monitoring) μπορεί να αναγνωρίσει εισερχόμενη ρύπανση από δραστηριότητες άσχετες με το πεδίο οποίες λαμβάνουν χώρα σε γειτονικές περιοχές και εισέρχονται εντός αυτού μεσώ της κίνησης του υπόγειου η επιφανειακού νερού είτε μέσω της ατμοσφαιρικής διασποράς.
Το πρόγραμμα περιβαλλοντικής παρακολούθησης μπορεί να αφορά:
Α) Πεδία όπου έχει ήδη εφαρμοστεί απορρύπανση και έχουν αλλάξει χρήση (έως 3 έτη)
Β) Πεδία με αποδεδειγμένη επιβάρυνση η οποία δεν προκαλεί άμεσες αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον
Γ) Πεδία με βιομηχανική δραστηριότητα που έχουν χαρακτηριστεί με μέση, υψηλή ή πολύ υψηλή περιβαλλοντική επικινδυνότητα
Η περιβαλλοντική παρακολούθηση μπορεί να αφορά μόνο υπόγεια νερά αλλά μπορεί να περιλαμβάνει επίσης δειγματοληψία υπόγειου αέρα είτε εδάφους
Η συχνότητα δειγματοληψία θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 2 φορές το έτος, αλλά μπορεί να αυξηθεί σε πεδία με αυξημένη περιβαλλοντική επικινδυνότητα. Οι παράμετροι που θα ελέγχονται επιλέγονται με βάση την δραστηριότητα και την καταγεγραμμένη επιβάρυνση (εάν υπάρχει).
